Verwarmt straks restwarmte de huizen van Hoek?

Luchtfoto Hoek

In Hoek staan mooie dingen te gebeuren. Daar is de vereniging RestwarmteNet Hoek opgericht. Deze vereniging zet zich namens de bewoners in voor het realiseren van een ambitieus plan: de restwarmte van Dow Benelux gebruiken om daarmee het dorp van warmte te voorzien. Voorzitter Leo de Pree vertelt vol trots over de plannen die er liggen en de rol van Zeeuwind daarin.

In 2021 zocht Dow contact met Dorpsbelangen in Hoek over hun plannen om de restwarmte van het chemieconcern in Hoek in te zetten. Daarop volgde een drukbezochte bijeenkomst met bewoners in het Dorpshuis en later nog eentje, in een overvolle kerk. Leo: “De toenmalige secretaris van Dorpsbelangen vroeg mij toen of ik dit project verder op me wilde nemen – het groeide hun boven het hoofd. Daarop hebben we een zeskoppig bestuur gevormd en een vereniging opgericht: RestwarmteNet Hoek. Wij behartigen de belangen van alle inwoners en worden betrokken bij alle ontwikkelingen.”

Wat is het en hoe werkt het?

We beginnen met een antwoord op de vragen: Wat is restwarmte? En hoe kun je het inzetten om huizen te verwarmen? Restwarmte is de warmte die vrijkomt bij een industrieel proces en daarna geen nuttige bestemming meer heeft binnen de fabriek. Het werkt zo: sommige processen in de industrie, zoals bij Dow, creëren heel veel warmte. Met koelwater worden de temperaturen weer op een gewenst niveau gebracht. Dat koelwater verlaat het proces vervolgens als warm water en de warmte in dat water noemen we restwarmte. Leo: “In de huidige fabrieksprocessen bij Dow wordt het opgewarmde koelwater in de grote koeltoren weer afgekoeld of geloosd in de Westerschelde. Dit proces kost energie en verwijdert warmte. Dat is zonde! Door de restwarmte van Dow te gebruiken voor de opwarming van huizen, krijgt het een nuttige bestemming. Ook hoeft Dow geen energie meer te verspillen aan de koeling en hoeven inwoners van Hoek geen gas meer te verbruiken om het huis te verwarmen. Zo verwarmen we onze huizen klimaatneutraal en CO2-vrij.”

Warmtebedrijf oprichten

Inmiddels zijn diverse partijen bij de plannen betrokken: naast Dow en RestwarmteNet Hoek zijn ook de Gemeente Terneuzen en Provincie Zeeland aangeschoven. “Want om dit te kunnen realiseren, moet een ondergronds leidingnetwerk komen van Dow naar alle huizen. Dat is een enorme investering, dus is eerst een haalbaarheidsonderzoek gedaan. De uitkomsten daarvan waren positief. Voor ons, als bewoners, is nu de volgende stap het oprichten van een warmtebedrijf. Om dat professioneel aan te pakken, hebben we contact gezocht met Zeeuwind en Netverder, een onderdeel van Stedin. We hebben bewust gekozen voor coöperatie Zeeuwind als energieleverancier. Zij hebben geen winstoogmerk. Zo houden we het financieel zo aantrekkelijk mogelijk voor de inwoners van Hoek.”
Leo de Pree - voorzitter restwarmtenet Hoek

Van het gas af

Marjan Brandes van Zeeuwind vertelt wat de rol van de coöperatie straks is: “Wij zorgen ervoor dat de warmte bij de mensen komt. We zijn straks de beheerder van het warme water. Dat warme water gebruik je om je huis te verwarmen, in de keuken en om te douchen. Het zou het mooiste zijn als iedereen meedoet, dan kan heel Hoek van het gas af. Je hebt in de keuken dan wel inductie nodig om te koken.” Hoe staat het met de animo voor dit project? Leo: “RestwarmteNet Hoek heeft nu bijna 500 leden. Maar er zijn hier 1.200 huizen. Aan ons dus de taak om iedereen te overtuigen om aan te haken. We willen de bewoners zo veel mogelijk ontlasten. Grappend zeg ik dan: we betalen alleen niet de elektriciteit van de stofzuiger om je huis na de werkzaamheden weer schoon te maken. Maar verder wordt alles geregeld. Dankzij zo’n warmtenet ben je niet meer afhankelijk van gas. En we weten inmiddels allemaal hoe duur dat kan zijn.”

De warmte van de toekomst

Rest de vraag: Wanneer gaat dit allemaal gebeuren? Leo geeft aan dat 2026 wordt genoemd. “Als alles meezit. Er wordt nu een technisch ontwerp gemaakt: eerst voor de leidingen van Dow tot Hoek en daarna voor het stratenplan van ons dorp. Vervolgens moet alles worden aangelegd en aangesloten op de huizen. Ik vind het echt bijzonder dat we met elkaar werken aan een serieus alternatief voor gas. Dit biedt perspectief voor andere plaatsen in de omgeving. Want als hier in Zeeuws- Vlaanderen in de toekomst waterstof wordt geproduceerd, komt daar ook weer restwarmte bij vrij. Restwarmte heeft dus echt de toekomst. Bovendien onderzoeken we of we via de uitgifte van obligaties de inwoners ook financieel kunnen laten participeren. Op die manier hebben ze er ook nog rendement van.”

Meer weten? 

Kijk op de website van Restwarmtenet Hoek.